اثر بستر جوجه گوشتی دپو شده بر شمارش برخی باکتری های بیماری زا، ترکیب شیمیایی، قابلیت هضم و مصرف اختیاری گوسفند

به منظور بررسی عمل آوری دپو بستر جوجه گوشتی در جیره، آزمایش دو مرحله ای انجام شد. در مرحله اول اثر دپو کردن بر شمارش باکتری های بیماری زا و ترکیب شیمیایی در قالب طرح کرت های خرد شده انجام شد و مرحله دوم برروی 16 رآس گوسفند نر مغانی با میانگین وزن زنده 3/2±64 کیلوگرم در قالب طرح کاملا تصادفی صورت گرفت. مرحله اول آزمایش 21 روز و مرحله دوم 28 روز به طول انجامید که در مرحله دوم 21 روز به عنوان دوره سازگاری و یک هفته برای جمع آوری نمونه اختصاص داده شد. در مرحله اول، کود بستر دپو شده با سه عمق (30، 60 و 120 سانتیمتر) و سه سطح رطوبت (15، 25 و 35 درصد) همراه با کود خام مورد بررسی قرار گرفت و در مرحله دوم جیره حاوی سطوح صفر، 7، 14 و 21 درصد بستر جوجه گوشتی با استفاده از کاه گندم و یونجه (به نسبت 35 به 65) به عنوان جیره پایه مورد بررسی قرار گرفت. نتایج مرحله اول نشان داد که جمعیت کل باکتریایی و باکتری های بیماری زا بستر دپو شده نسبت به بستر خام بطور معنی داری کاهش یافت (05/0p?). از طرفی مقادیر خاکستر خام، مس، دیواره سلولی و دیواره سلولی منهای همی سلولز در بستر دپو شده نسبت به بستر خام افزایش معنی داری یافت و مقادیر پروتئین خام کاهش معنی داری داشت (05/0p?). همچنین اثر دپو، اثر عمق، اثر رطوبت و اثر متقابل عمق×رطوبت بر مقادیر خاکستر خام و مس نمونه های دپو شده معنی دار بودند و اثر رطوبت بر مقادیر پروتئین خام بسترهای دپو شده معنی دار بود (01/0p<). غلظت مقادیر بخش a (نیتروژن غیر پروتئینی) و بخش b1 (پروتئین حقیقی با سرعت تجزیه زیاد) در بستر دپو شده نسبت بستر خام کاهش معنی دار و مقادیر بخش b2 (پروتئین حقیقی با سرعت تجزیه پذیری متوسط)، بخش b3 ( پروتئین حقیقی با سرعت تجزیه کم) و بخشc ( پروتئین نامحلول در شوینده اسیدی) افزایش معنی داری داشت (05/0p?). از طرفی عمق و رطوبت و اثر متقابل عمق×رطوبت اثر معنی داری بر مقادیر b1، b2، b3 و c داشت، ولی تنها رطوبت بر مقادیر بخش a در نمونه های دپو شده اثر معنی داری داشت (05/0p?). نتایج مرحله دوم نشان داد که با افزایش نسبت کود مرغی در جیره تا سطح 14 درصد، مصرف ماده خشک (dm)، ماده آلی (om)، پروتئین خام (cp)، به طور خطی افزایش یافت و مصرف دیواره سلولی (ndfom) به طور غیر خطی افزایش یافت (05/0p?). قابلیت هضم dm، ndfom (01/0p<) و cp (05/0p?) با افزایش نسبت کود مرغی تا سطح 14 درصد در جیره به صورت خطی افزایش یافت ، اما ضریب هضمی om، ماده آلی قابل هضم در ماده خشک (domd) و برآورد انرژی قابل متابولیسم (me) به طور غیر خطی افزایش یافت (05/0p?). افزایش نسبت کود مرغی در جیره تا سطح 14 درصد تولید پروتئین میکروبی (mp) را به طور خطی افزایش داد (01/0p<). با افزایش نسبت کود مرغی در جیره تا سطح 14 درصد غلظت آمونیاک شکمبه کاهش خطی نشان داد (05/0p<). غلظت کل اسیدهای چرب فرار با افزایش نسبت کود مرغی در جیره تا سطح 14 درصد جیره ها به طور خطی افزایش یافت (05/0p<). افزایش بستر جوجه گوشتی تا سطح 14 درصد جیره سبب کاهش خطی جمعیت کل پروتوزوا و جنس انتودینیه گردید (01/0p<). غلظت نیتروژن اوره ای خون هم با افزایش بستر تا سطح 14 درصد جیره به طور خطی کاهش یافت (05/0p<). نتایج پژوهش حاضر نشان داد که دپو کردن بستر جوجه گوشتی با رطوبت 35 درصد طی 9 روز به حداکثر دمای تولیدی رسید و باعث حذف کامل باکتری های بیماری زا و کاهش جمعیت کل باکتریایی بستر شد. از طرفی با افزودن بستر جوجه گوشتی تا سطح 14 درصد در جیره علوفه ای تاثیر مطلوبی روی خوراک مصرفی، قابلیت هضم، غلظت کل اسیدهای چرب فرار، جمعیت پروتوزوایی شکمبه و mps داشت.